ما خیلی وقت ها کتاب های مناسبی برای کودکانمان تهیه می کنیم. کتاب هایی که درباره آنها با مربیان، مروجان کتاب و فعالان فرهنگی صحبت کرده ایم. با این حال کودک ما با این کتاب ها ارتباطی برقرار نمی کند. او ترجیح می دهد سرگرمی یا فعالیت دیگری را جایگزین شنیدن قصه یا کتاب خواندن کند. به نظر شما چرا چنین اتفاقی میفتد؟

راستش اگر از انتخاب اولیه مان و از همه مهمتر سلیقه و نیاز کودکان خبر داریم باید به سراغ شیوه های ارائه ی امن و جذاب بگردیم. نکته مهمی که گاهی آن را فراموش می کنیم.

۱. فضا و زمانی که کودک در آن کتاب میخواند مهم است

همانطور که خواندن کتاب برای ما بزرگترها باید در زمان و مکان مناسب اتفاق بیفتد و در آن بازه احساس آرامش و فراغبال کنیم، کودک ما هم باید در فضایی امن، دور از استرس و بدون سر وصدا کتاب را در دست بگیرد. به خاطر همین است که قصهخوانی در شب توصیه شده است- که زمان سایر سرگرمی ها تمام شده باشد- یا تاکید می شود که کودک را به کتابخانه یا کتابفروشی ببریم تا در فضایی فرهنگی و میان افرادی شبیه به خود قرار بگیرد. او در این فضا با افرادی آشنا می شود که کتاب های بیشتری خوانده اند و دانش بیشتری دارند. همین موضوع باعث می شود او اشتیاق و نیاز به خواندن و دانستن را درک کند.

دقت کنیم تعیین ساعت اجباری کتابخوانی در روز، آنهم درحالیکه ممکن است سرگرمی و اتفاقات جالبتری وجود داشته باشد یا حواس کودک پرت شود هیچوقت نمی تواند از او یک فرد کتابدوست و کتاب خوان بسازد. او نیاز به دلیل یا فضایی جذاب برای این انتخاب دارد.

۲. کودک را تبدیل به قهرمان کتاب کنید

شنیدن داستان و خواندن کتاب زمانی جذابتر می شود که کودک تبدیل به قهرمان آن قصه یا کتاب شود. تا جایی که می توانید تلاش کنید کودک با قهرمان کتاب همذات پنداری کند.

خیلی ساده تر می توانید نام قهرمان کتاب هایی را که در دست دارید به نام کودکتان تغییر بدهید.

از کودک بخواهید خودش را در موقعیت آن داستان قرار بدهد، به جای شخصیت کتاب فکر کند و درنهایت به جای او تصمیم بگیرد. اگر کتابی با شخصیت های حیوانات را برای او خریداری کرده اید، از او بخواهید تصور کند در دل جنگل با این حیوانات است یا اسباب بازی هایی شبیه آنها دارد. این کار باعث می شود تا کودک مشتاق شنیدن داستان های کتاب شود یا ساعاتی خارج از برنامه را به ورق زدن دوباره آن کتاب ها بگذراند.

۳. داستان کتاب ها را تبدیل به بازی، سرگرمی یا نمایش کنید

برای علاقهمندکردن کودک به ماجرای یک کتاب ( حتی اگر آن کتاب علمی باشد) تاثیر بازی و سرگرمی را جدی بگیرید.

کودک از همان ابتدا می داند که کتابخوانی جنبه آموزشی و تربیتی دارد پس لازم است برخلاف برداشت او عمل کنیم. اگر محتوای کتاب را تبدیل به یک سفر و جریان عادی زندگی کنیم قطعا او باز هم دنبال این سرگرمی خواهد رفت. دنبال مثال های عینی ابزارها و اتفاقات داستانی در زندگی واقعی بگردید و اگر کودک همراهی نکرد به تنهایی به ایفای نقش یا انجام بازی بپردازید. ادای شخصیتهای داستانی را دربیاورید یا با الگوبرداری از تخیل کتاب ها به درختان و گیاهان و دنیای اطرافتان جان ببخشید. حتی می توانید نام شخصیت های کتاب ها را روی وسایل اطرافتان بگذارید.

۴. از روی شخصیت کتاب ها اسباب بازی یا ابزار بسازید

دسترسی به عروسک شخصیت های داستانی، خرید وسایلی که تصاویر این کتاب ها را دارند و یا استفاده از این تصاویر بر دیوار اتاق ذهن کودک را درگیر می کند. او همیشه پیگیر شخصیت محبوب خود است و درباره آن صحبت خواهد کرد. این اتفاقی است که ما اغلب دربارهی انیمیشن ها دیده ایم و تجربه کرده ایم.

هرچقدر تصویر شخصیت ها در زندگی روزمره کودک وجود داشته باشد او راغبتر می شود تا درباره آن صحبت کند. خوب است از این ترفند برای مطالعه بیشتر استفاده کنیم. این وسایل می توانند هدیه ای در ازای خوانش یا پایان یک کتاب باشند. و به او اجازه دهید درباره این شخصیت ها و داستان های آنها با دیگران صحبت کند.

۵. درباره مولف و تصویرگر با کودک حرف بزنید

صحبت از زندگی نویسنده و تصویرگر و بیان جزییاتی از زندگی او می تواند کتاب خواندن و داستان نویسی را برای کودک جدیتر کند. لازم نیست که کودک تمام جزییات زندگی مولفان را بداند، اما همینکه بداند افرادی زندگی خود را صرف انتشار کتاب کرده اند به او فرصت می دهد تا درباره کتاب ها بیشتر فکر کند و تحلیل های جدیدی نسبت به داستان ها داشته باشد.

زمانی که کودک با این شخصیت ها آشنا می شود این امکان را دارید تا کتاب های بیشتری در اختیار او قرار بدهید. اگر نویسندگان و تصویرگران کتاب ها معاصر و در دسترساند و دیدارهایی در کتابفروشی و کتابخانه ها برای آنها ترتیب داده می شود فرزندتان را به این نشست ها ببرید. مواجهه با این شخصیت ها کودک را به خواندن بیشتر ترغیب می کند.